ولى کسى که هنوز حجابهاى ظلمانى را پاره نکرده، کسى که تمام توجه او به عالم طبیعت است و، العیاذ باللّه، منحرف عن اللّه مىباشد، و اصولا از ماوراء دنیا و عالم روحانیت بیخبر بوده و منکوس إلى الطبیعه است، و هیچ گاه در مقام [این] برنیامده که خود را تهذیب کند، حرکت و نیروى روحانى و معنوى در خویشتن ایجاد نماید، و پردههاى سیاهى را که روى قلب او سایه افکنده کنار زند، در اسفل سافلین که آخرین حجب ظلمانیست قرار دارد: ثُمَّ رَدَدْناهُ اسْفَلَ سافلین «41». در صورتى که خداوند عالم بشر را در عالیترین مرتبه و مقام آفریده است: لَقَدْ خَلَقْنَا الانسانَ فی احْسَنِ تَقویمٍ. «42» کسى که از هواى نفس پیروى مىکند و از روزى که خود را شناخته به غیر عالم ظلمانى طبیعت توجهى ندارد و هیچگاه فکر نمىکند که ممکن است غیر از این دنیاى آلوده تاریک جا و منزل دیگرى هم وجود داشته باشد، در حجاب ظلمانى فرو رفته، مصداق اخْلَدَ الى الارْضِ و اتَّبَعَ هواه «43» گردیده است. او با آن قلب آلوده به گناهى که در پرده ظلمانى پوشیده شده و روح گرفتهاى که بر اثر کثرت گناه و معصیت از حق تعالى دور گشته، آن هوا پرستیها و دنیا طلبیهایى که عقل و چشم حقیقت بین او را کور کرده است، نمىتواند از حجابهاى ظلمانى برهد، چه رسد اینکه حجب نورانى را پاره کرده انقطاع إلى اللّه حاصل نماید. او خیلى معتقد باشد که مقام اولیاى خدا را منکر نشود؛ عوالم برزخ، صراط، معاد، قیامت، حساب، کتاب، بهشت و جهنم را افسانه نخواند. انسان بر اثر معاصى و دلبستگى به دنیا بتدریج این حقایق را منکر مىگردد؛ مقامات اولیا را انکار مىکند، با اینکه مقامات اولیا بیش از این چند جملهاى که در دعا و مناجات وارد شده نمىباشد.
